Opowiadanie autystycznego ucznia szkoły podstawowej (studium przypadku)

Abstrakt

Artykuł ma charakter interdyscyplinarnego zestawienia dwóch problemów obecnych w codziennej praktyce szkolnej nauczyciela polonisty. Obejmuje rozważania dotyczące nauczania jednej z podstawowych form wypowiedzi – opowiadania (edukacji tekstotwórczej w kształceniu językowym) oraz problem edukacji uczniów z diagnozą ASD (indywidualizacji i dostosowania form i metod kształcenia). Prezentowany materiał stanowi część i uzupełnienie monografi i Teksty narracyjne uczniów z ASD (opowiadanie i kartka z pamiętnika) (Balcerek, 2023).
Punktem wyjścia jest defi nicja i klasyfi kacja zaburzenia ASD opisana w Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fift h Edition. DSM-5 oraz w International Classifi cation of Diseases ICD-11. W analizie materiału badawczego uwzględniono teorie behawioralne służące poprawie funkcjonowania dzieci z ASD w środowiskach społecznych, jakimi są przedszkola i szkoły. Zasadniczą część artykułu stanowi studium przypadku w zakresie kompetencji tekstotwórczej ucznia z ASD na przestrzeni trzech lat szkoły podstawowej (od kl. 4 do 6). Przedstawienie i analiza badań dokonana jest przez pryzmat diagnozy i treści orzeczenia ucznia, poparta wnioskami z własnych obserwacji pedagogicznych odbywających się w ramach lekcji języka polskiego.